बिबवेवाडी रस्त्यावर पादचाऱ्यांचे हाल

नुसत्या बिबवेवाडीत नाही, तर पुण्यात इतरत्रही हीच परिस्थिती आहे. हा विषय खरंतर खूप महत्त्वाचा पण तेवढाच दुर्लक्षित आहे. त्यामुळे फार पाल्हाळ न लावता फक्त मुद्दे लिहित आहे.

काय दिसतं बिबवेवाडीत?

• वाहनांची बेसुमार वाढ. १ नोव्हेंबर (पुणे बस डे) ह्या दिवशी पुण्याच्या काही भागात रस्त्यावर वाहने कमी दिसत होती पण बिबवेवाडीत मात्र दुचाकींचा समुद्र होताच.
  वाहनांची प्रचंड ये जा असल्यामुळे गर्दीच्या वेळी रस्ता ओलांडायला काही मिनीटं थांबायला लागतं. वाहनांच्या संख्येबरोबरच वेगही भरपूर. त्यामुळे तरुणांनाही रस्ता ओलांडणं कठीण जातं, तर ज्येष्ठ नागरिक, लहान मुलं, गरोदर स्त्रिया यांची काय अवस्था होत असेल? अपंगांनी विचारच करु नये! वैतागून काही पादचारी घाईत किंवा धावत रस्ता ओलांडतात – जे धोकादायक ठरू शकतं. ज्येष्ठांची अगतिकता तर बघितल्यावरच समजेल! ह्यामुळे अनेक ज्येष्ठ मंडळी रस्ता क्रॉस करणंच टाळू लागली आहेत.
• उलट चालवणाऱ्या (wrong side drivers) वाहनांचा सुळसुळाट. त्यामुळे रस्ता ओलांडताना चौफेर बघत आणि जीव मुठीत धरुन चालावे लागते. उलट चालवणाऱ्यांची प्रमुख ठिकाणं - भारत ज्योती बस स्टॉपसमोर, टाकळकर क्लासेससमोर, कॅनरा बॅंकेसमोर. संख्या सांगायची तर १० मिनिटांत ५० वाहने उलटी जाताना मी मोजली आहेत. वाहतुक खात्याने कृपया नॊंद घ्यावी.
• पदपथावर ठिकठिकाणी अतिक्रमण. भाजीवाले, पथारीवाले, कार ऍक्सेसरीज, दुचाकी मेकॅनिक असे अनेक. ह्या अतिक्रमणामुळे पादचाऱ्यांना अर्ध्या वेळेला रस्त्यावरुन चालावं लागतं. के.के. मार्केट ते बालाजी नगर चौक ह्या रस्त्यावर पादचाऱ्यांनी चालूच नये अशी 'व्यवस्था' असावी.
  एक नवीन प्रकार म्हणजे शुभेच्छांचे फलक आजकाल पदपथावर पार खालपर्यंत आलेले दिसतात. महेश सोसायटी चौकातला फलक अनेकदा डोक्याला लागतो. जोशी स्वीट्ससमोरचा तर एकदा पार पायापर्यंत आला होता.
• महेश सोसायटी, देनालक्ष्मी सोसायटी (आणि इतर अनेक सोसायट्या) इथे रस्त्याच्या लेव्हलचे पदपथ (?) बांधलेत त्यावर वाहनेच पार्क केलेली दिसतात.
• सिग्नलजवळ वाहनांचे झेब्रावर अतिक्रमण. उदाहरण: महेश सोसायटी, चंद्रलोक हॉस्पीटल चौक. वाहतुक पोलिस उपस्थित असतानासुद्धा झेब्रावर वाहने उभी असतात.
• रस्त्यातले दुभाजक चांगले आहेत पण जिथे छेद आहेत तिथे झेब्रा आखलेले नाहीत किंवा पुसून गेले आहेत.
• सिग्नल चालू नसतात तेंव्हा पादचाऱ्यांची अत्यंत गैरसोय होते, कारण वाह्ननं अशा वेळेला वाट्टेल तशी हाकली जातात. पादचाऱ्यांच्या सिग्नलला वाहनं चालू पडतात किंवा पोलिसही त्यांना जाऊ देतात. मग वाहनचालकांना ह्याची सवय होते आणि ते नेहमीच हे करायला लागतात.
• पादचारी सिग्नल बऱ्याच ठिकाणी चालूच नाहीत. चालू असतीलच तर रस्ता ओलांडायला पुरेसा वेळ देतच नाहीत.
• पदपथावर व सायकल ट्रॅकवर अतिक्रमण: पुष्पमंगल चौक ते उत्सव चौक इथे दोन्ही बाजूंनी चालत फिरुन बघावे. अजून काही लिहायची गरज नाही. उत्सवच्या मागेच पालिकेचे क्षेत्रीय कार्यालयही आहे!

काही कारणं

• पादचारी हा रस्त्यावरचा प्रमुख घटक आहे, असायला हवा ही जाणीव यंत्रणांमधे नाही. प्रत्येक बाबतीत वाहनांना प्राधान्य. प्रत्येक नागरिक हा 'कधीतरीच' चालक असतो, पण नेहमी पादचारी असतो हे विसरले जाते.
• पालिकेकडून अतिक्रमण हटवताना समान वागणूक नाही. भाजीवाले, पथारीवाले यांना हटवले जाते. धनदांडगे किंवा हितसंबधी बरेचदा तसेच राहतात. एकदा फेरी मारली तर पटकन कळेल कोण हितसंबंधी आहेत.
• वाह्तुक नियम न पाळणाऱ्यांना फक्त स्वत:चाच स्वार्थ दिसतो. आपल्या बेशिस्त वागणूकीमुळे दुसऱ्याला इजा होऊ शकते, एखाद्याचा जीवही जाऊ शकतो ही भावना नाही.
• दुकानदार/पथारीवाले यांची पादचाऱ्यांच्या बाबतीत बेफीकीरीची वृत्ती. म्हातारे-कोतारे, लहान मुलं जातील कशीतरी वाट काढत, आपल्याला काय त्याचं?
• पादचारी संघटित नाही, तसेच चांगला पदपथ मिळणे हा आपला अधिकार आहे ही जाणीव नाही त्यामुळे रस्त्यावरचा सर्वात दुर्लक्षित घटक बनला आहे.

काही उपाययोजना

• वाहनचालकांनी लक्षात ठेवायला हवे की तुम्हीही कधीतरी पादचारी असताच. तुमचे आईवडिल, आजी-आजोबा, मुलं हेही चालत रस्ता ओलांडतात. दुसऱ्या कोणीही सांगायला न लागता वाहतुक नियम स्वत:च पाळावे. आपली चूक असेल आणि कोणी दाखवून दिल्यास उद्धट उत्तर देणं नक्कीच टाळावं. सिग्नल सोडून इतर ठिकाणी असलेल्या झेब्रावरुन जाताना वाहनाचा वेग कमी ठेवावा.
• बारीकसारीक कारणांसाठी 'गाडी'वरुन जाणाऱ्यांनी कधीतरी 'चालावे'. आरोग्यासाठी चांगले, पर्यावरणाला हानिकारक नाही आणि पादचाऱ्यांच्या समस्याही कळतील!
  बसचा किंवा कारपूलचा वापर केल्यास रस्त्यावरील वाहनांची संख्या कमी ठेवायला मदत होईल.
• पादचारी सिग्नल असताना ट्रॅफीक पोलिसांनी पादचाऱ्यांना आवर्जून मदत करावी
• वाहतुक नियोजन खाते: एखाद्या रस्त्यावर उलट दिशेने होत असलेल्या वाह्तुकीची कारणे समजून घेवून हे होऊ नये यासाठी वाह्तुकीत आवश्यक फेरफार करावेत
• बिबवेवाडी रस्त्यावर किमान दोन ठिकाणी गरवारे पूलाप्रमाणे कमी पायऱ्या असलेले सबवे करावेत. असे सबवे जास्त परिणामकारक असतात हे सिद्ध झाले आहे.
• पालिका अधिकाऱ्यांनी पोलिसांसमवेत आपल्या भागात किमान ६ महिन्यातून एकदा पाहणी करावी
• मोहल्ला कमिटी/शेजार गटांनी आपल्या भागातील पथारीवाले/दुकानदार यांच्याशी बोलून पदपथ रिकामा ठेवण्याची विनंती करावी
• चालणाऱ्यांनी पदपथांवरुनच चालावे, झेब्रा वा दुभाजकामधल्या छेदावरुनच रस्ता ओलांडावा, तसेच चौकामधे पादचारी सिग्नल हिरवा असतानाच रस्ता ओलांडावा
• आर.टी.ओ.: वाहन परवाना देताना पादचारी सुरक्षा या विषयावर वाहनचालकांना प्रश्न विचारावे

वरील उपाय अमलात येतीलही कदाचित. पण आता पादचाऱ्यांनीच एकत्र येवून आपले प्रश्न मार्गी लावण्याची वेळ आली आहे.

Ekla chalo re

Watched Kahaani over the weekend and came out saying WOW. Replace the Indian characters with Americans, change the locale to

Chicago instead of Kolkata, and this will easily pass of as an A-grade Hollywood thriller. Well, I'm impressed. I don't watch too

many Hindi movies but do read reviews regularly so I know what's going around. And it's the first time I have come across a

bollywood thriller that's gripping, fast paced with edge-of-the-seat excitement right up to the end.

Lack of songs, item numbers and mass dances is an added attraction. Oh but the only song, by Amitabh Bachchan none-the-less is a

feather in the cap. Stay till the very end - beyond the credits - to enjoy this Bangla-Hindi-English beauty of a song, based on the

poem by Ravindranath Tagore.

There are very few loose ends - which is probably why some reviewers gave the film 3 stars. But hey, for one of the few attempts in

Bollywood at a thriller, Sujoy Ghosh - the director - has done pretty well to keep us engrossed right till the last moment. With

excellent cinematography around Kolkata locales and superb acting by everyone, I would give this movie 4.5 stars.

Sujoy-babu, way to go! Ekla cholo re!

Guys, go see the movie.

Shop act licence renewal - Pune

Office timings: 10 to 4 (Best to land up there at 10:45)
Location: In Wakdewadi, opposite Shoppers Stop.
When you enter through main gate, go to the right and find a barrack at the end.

Treasury counter timings: 11 to 2:30
Location: SBI building next to the Collector office, near Pune station

Steps to renew your license

• Take with you: Original + photocopy of current valid license + cash (about Rs. 800 per employee in your shop/organization)
• Before entering the gate, go to the photocopy shop on the right side and get Form B plus 3 payment challans from the shop.
• Fill up the simple form B. Also fill up Name, Address & renewal period in challans. Renewal period is typically 3 years.
• If you are paying less than Rs. 300/-, then they accept cash in this office itself. For more than Rs. 300, you need to pay the amount at Treasury
  PS: The amount Rs. 300 may not be valid any more as rates have increased. Check first point above.
• Take Form B, challans and original license inside the barrack. After entering the barrack, go towards right and show form B to any officer sitting along the left side.
• They'll calculate the license fees. You need to write the amount on the challans. The officer will then sign the challans.
• Get the challans stamped at the counter near the entrance. Officer's signature and the stamp are important. Without that your trip to treasury will be wasted.
• Now go to treasury. The security will guide you to one of the cash counters. Depending on the queue, be prepared to wait for up to an hour. Here, they'll accept the fees in cash, and give you 1 copy of the challan - stamped by them.
• Come back to the license office. Get a photocopy of stamped challan for your own record. Now pin together: Form B + License photocopy + 1 challan. Hand over this and the original license at a window outside the barrack. The guy will keep the pinned docs and will make a new entry on the original license before giving it back. The new entry on original license is the most important part. Do verify it shows number of years for which the licence is renewed.
• Take the original license and get it signed by the officer who sits in front of the main door to the barrack.

That's it, your license is renewed!
The whole procedure took me less than 2 hours and.. ZERO Rupees in bribes!!

Solar baked cookies!

Finally, got my own cookies done. No electricity, no gas. Only a couple of hours of the abundant sun-power!!



I've been experimenting with baking cookies for the past 6 months now (inspired by the workshop conducted by Organic Initaitive last year). Was using an old, stove top oven all along. With my philosophy of starting-out-frugal, there was no way I was going to buy expensive equipment first!
But the result was hours of burning LPG and burnt-bottom cookies - that only I was eating 'cause I couldn't bear to throw them away. Well, over time, the cookies started coming out OKAY, with reduced baking time and less carbon at the cookie bottom :-).

Then the monsoon got over and Sun started shining again. Time to try the solar cooker for baking! The first batch of cookie dough went in on a bright Saturday afternoon. One and a half hour later, like an anxious kid I took them out, let them cool for half an hour and took the first bite. They were crisp, not at all burnt and JUST RIGHT. I almost cried.

This was too good to be true. Just mix the usual dough, pop it into the solar cooker, let out the steam after half an hour, but essentially forget it for a couple of hours, and voila, you have perfectly done cookies, with no fuel burnt!



Okay, so here's the recipe for those who'd like to try:

Btw, I got the original recipe from http://fastindianrecipes.com/atta-biscuits-whole-wheat-cookies/2010/05/02/ but have made some variations, and am consistently getting good results by mixing Ragi (Nagali/Nachani) flour with Atta.

1 cup atta (whole wheat flour)
5 tbsp butter
1/2 cup powdered sugar
1/2 tsp cardamom powder (OR 1 tbsp Cocoa powder if you mix Ragi flour with atta)
1 tsp baking powder
1 tbsp cold milk

1. Mix butter and sugar in a bowl. Beat really well till it turns light and fluffy.
2. Sieve together atta and baking powder. Mix in cardamom powder.
3. Mix this in the butter-sugar mixture. Knead into soft dough. If the dough is difficult to knead, add more milk. Keep it aside for a while. I refrigerate the dough for 15 mins (some "bakers" recommend half hour).
3. Keep the solar cooker in the sun with glass lid closed for about 15 mins.
4. Form small balls from the dough and flatten them between your palms. Line a baking tray with cookie sheet and lightly grease it.
5. Place atta biscuits on the tray keeping a little distance between them. Put them in the cooker and close the lid tightly. After about half an hour, open the glass lid to let out some steam. This may have to be done once or twice. For me, the cookies get done in about 1.5 hours in February, in Pune. This time may vary though depending on your location and intensity of sun.
6. After 1.5 hours, take out the tray and keep in shade for 5-10 minutes, then transfer the biscuits to wire rack or something similar to cool completely. Store in an airtight container.

That's it. Pretty simple. Go try your own!!